ЁВОН зодгоҳи мардуми табиатан шуху зиндадил

МАЪЛУМОТИ МУХТАСАРИ ТАЪРИХӢ.

Ёвон дар қисми марказии Тоҷикистон, дар шимоли водии Вахш воқеъ аст. Дар фаҳмиши ҳозираи мардум маънои калимаи «Ёвон» ифодакунандаи беобӣ, дашти камобро дорад.Майдони умумии водӣ 976,2 км.м. аст. Маркази водӣ шаҳраки Ёвон мебошад. Водии Ёвон аз се тараф бо кӯҳҳо иҳота шудааст. Аз шарқ бо Қаротоғ (Сияҳкӯҳ) маҳдуд шуда, дарёҳои Вахш ва Ёвонро аз ҳам ҷудо мекунад. Баландии кӯҳ дар қисми шимолӣ аз 1720 то 1750 метр мерасад. Паҳноии он дар ин ҷо ба 8,7 км. баробар аст. Аз ғарб Ҷетимтоғ (Ҳафткӯҳ) ба водӣ ҳад гузоштааст. Баландиаш аз 700 то 1400 метр. Сарҳади шимолӣ бо обтақсимкунаки силсилаи дарёҳои водии Ҳисор ва дарёи Вахш мегузарад. Дар ин қисм кӯҳҳои Миркӯҳ, Рангонтоғ ва пуштакӯҳи Хоҷаабдолон, ки ҳамвориҳои он ба доманаҳои Ҷетимтоғ пайваст мешаванд, воқеанд. Аҳолии аслии водии Ёвон тоҷиконанд ва баъдтар лақайҳо, қарлуқҳо, қунғуротҳо сокин шудаанд. Деҳоти тоҷикнишин асосан дар қисмати шимолии водӣ, дар кӯҳистон ҷойгир шудаанд: Ғӯлакандоз, Пӯстхӯр, Дастгираки Боло, Дастгираки Поён, Зулмобод, Қамбарӣ, Даҳана, Чаманзор, Хучак. Лақайҳо дар қисми ғарбии водӣ ва соҳилҳои Ёвонрӯд ҷо гирифтаанд.

МАВЗЕЪҲОИҶОЛИБИ САЙЁҲӢ

Дар робита бо эълон гардидани “Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ” қайд намудан ҷоиз аст, ки ноҳияи Ёвон дорои мавзеъҳои сайёҳӣ ва диққатҷалбкунанда мебошад. Маконҳои диққатҷалкунандаи ноҳия инҳо мебошанд: мавзеи Мирзоӣ, қадамгоҳи Хоҷа Абдоли Валӣ, мавзеъҳои Чилбибиён, Чаноро, Каҳдарав, Ғаравқалъа, мавзеи шифоии Оби шифо (Гугирдоб), муҷассамаҳои Модар, шоири сулҳпарвар Мирзо Турсунзода, шаҳидони ҷанги дуюмДар қисми ҷанубӣ водии Ёвон ба водии Даҳанакиик пайваст шуда, бо зинаи 35-40- метра ба дарёи Вахш ва шохоби он-дарёи Шӯр, ки давоми дарёи Ёвон аст, мебарояд. Соҳилҳои дарёи Ёвон панҷ зина доранд. Обҳои дараҳои водӣ ба Ёвонрӯд мерезанд. Шохобҳои Ёвонрӯд аз дараҳои Даҳана, Норин, Миркӯҳ, Бешбулоқ, Қамбарӣ ва ғайра гузашта, аз обҳои зеризаминӣ ва барфу борон ибтидо мегиранд.

ИНФРОСОХТОРИ САЙЁҲӢ    

     Дар ноҳияи Ёвон барои сайёҳони дохиливу хориҷӣ шароитҳои мусоиди хизматрасонӣ фароҳам оварда шудааст. Аз ҷумла вобаста ба хизмтарасонии нақлиётӣ зикр намудан ба маврид аст, ки дар ноҳияи Ёвон қитъаи роҳи оҳани Душанбе-Ёвон—Ёвон-Бохтар фаъолият менамояд, ки ҳама рӯза ба сайёҳони дохиливу хориҷӣ хизмат мерасонад. Терминали мусофирбарии ноҳия бошад ба тамоми самтҳои дохили ноҳия ва ҷумҳурӣ бо беҳтарин шароит ва нархҳои мусоид хизмат мерасонанд. Инчунин, дар ноҳияи Ёвон ба сайёҳон се меҳмонхонаҳои замонавӣ аз ҷумла меҳмонхонаи “Сабрина”, меҳмонхонаи “Ёвон” ва меҳмонхонаи “Мустафо” хизмат мерасонанд, ки дорои 59 утоқ, 20 утоқи люкс, 18 утоқи нимлюкс мебошанд. Ҳамзамон, барои сайёҳони дохиливу хориҷӣ дар ноҳия беҳтарин ва зеботарин тарабхонаҳои замонавӣ аз қабили тарабхонаҳои “Ёвон”, “Дунё”, “Кушон”, “Ориён”, “Осиё”, “Диёр”, “Умар”, “Бибимарям” ва ғайра хизматрасонӣ манемоянд. Дар ноҳия як ҳавзи шиноварии болопушида ва шаш ҳамомҳои ҷамъиятӣ ба мардум хизматрасонӣ мекунанд.