ВАХШ сарзамини зархез

МАЪЛУМОТИ МУХТАСАРИ ТАЪРИХӢ.

     Вахш ноҳияи маъмурӣ дар вилояти Хатлони Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, ки 6 январи соли 1965 таъсис ёфта, дар водии Вахш воқеъ гаштааст. Вахш аз шимол ба шаҳри Сарбанд, аз шарқ бо навоҳии Данғараву Фархор, аз ҷануб бо ноҳияҳои Ҷалолиддини Балхӣ ва аз ғарб бо ноҳияи Кӯшониён ҳамсарҳад мебошад. Масоҳати ноҳия 965,11 км 2 буда, шумораи аҳолиаш ба 1 январи соли 2016-ум 183700 нафарро ташкил менамояд. Дар ноҳия 2 ҷамоати шаҳрак, 5 ҷамоати деҳот, 20 корхонаи саноатӣ, 3 ширкати сохтмонӣ, ҷамъияти матлубот, корхонаи коммуналӣ, 2 хоҷагии давлатӣ, 1 хоҷагии ҷамоавӣ ва зиёда аз 6000 хоҷагиҳои деҳқонӣ (фермерӣ) мавҷуд аст. Маркази ноҳия шаҳраки Вахш ба ҳисоб меравад.

Ноҳияи Вахш аз минтақаҳои кишоварзию саноатии ҷумҳурӣ аст. Соҳаҳои асосии хоҷагиаш пахтакорӣ, махсусан, пахтаи навъи маҳиннах буда, боғдорӣ, чорводорӣ ва пиллапарварӣ ҳам ривоҷ ёфтааст.

МАВЗЕЪҲОИҶОЛИБИ САЙЁҲӢ

       Дар ноҳияи Вахш ҷолибтарин мавзеъи сайёҳӣ ин ёдгории Аҷинатеппа мебошад. Аҷинатеппа — боқимондаи ёдгори меъмории дини будоӣ. Маъбад дар роҳи корвонгарди аз Балх ба сӯи шаҳрҳои Шумон (Ҳисор), Вашгирд, Ғуркан (Ғарм), Чин, Ҳулбук, Фархор, Бадахшону Ҳиндустон ҷой дошт ва ба тоҷирони будоии ҳинду ва чинӣ хидмат менамуд. Мувофиқи таҳқиқи бостоншиносон бутхона дар нимаи дуюми асри 7 ва ибтидои асри 8 фаъолият доштааст. Аҷиннатеппаро соли 1959 бостоншинос Т. И. Зеймал ҳафр кард. Номи асосии ин ёдгор аслан Аҷинатеппа нест ва ин унвон солҳои 40-и асри 20 ба он дода шудааст. Тибқи ривоёти мардуми маҳал солҳои 40-и асри 20 дар натиҷаи боронҳо як ҷойи теппа фурӯ рафта, сӯрохе ба вуҷуд омадааст ва нафаре аз маҳаллиён вориди сӯрох шуда, бути якпаҳлу хобрафтаеро мебинад ва тарсон берун омада, дидаашро ба мардум нақл мекунад. Минбаъд маҳаллиён онро макони ҷинҳо пиндошта, Аҷинатеппа номгузорӣ кардаанд.

ИНФРОСОХТОРИ САЙЁҲӢ    

     Хизматрасонӣ дар меҳмонхонаҳои «Сайёра» ва «СССР» дар шароити ҳозиразамон омода карда шудааст. Дар ошхонаи меҳмонхонаи «Сайёра» хурокҳои миллӣ ва аврӯпоӣ пешкаши меҳмонон мегардонанд. Меҳмонхона аз 90-ҷойи хоб: 30 люкс, 15 пололюкс, 45 оддӣ иборат буда дар маркази шаҳр ҷойгир аст. Дар шаҳр инчунин истироҳатгоҳи табобатии “Пули Сангин” дар соҳили дарёи Вахш ҷойгир шудааст, ки мутобиқ ба талаботи сайёҳӣ онро мувофиқ ба талаботи рӯз мураттаб карда шудааст. Дар шаҳр дар соҳили дарёи Вахш аз карери-9 то деҳаҳои Гирдобу Далдахӯрон дар ду соҳили дарёи Вахш истироҳатгоҳҳои шахсӣ бо тарҳи замонавӣ сохташудаанд, меҳмононро ҳамарӯза дар фасли тобистон қабул менамояд, ки ҳар кадоми он дорои шароити хуби истироҳативу фароғатӣ мебошад.

Инчунин 2 териманили мусофирбарӣ ба шароити ҳозиразамон таҳрезишуда мавҷуд буда, ҳар рӯз дар миқиёси шаҳр ва инчунин хатсайр ба шаҳри Душанбе ва маркази вилояти Хатлон ба мизоҷон хизмат мерасонад.

Бозорҳои – “Сомониён” ва “Сайёра” фаъолият мекунад.